
بازار مسکن این روزها شاهد آشفتگی عجیبی در خرید و فروش و اجاره است. رکود تورمی، کاهش قدرت خرید و تصمیمات دولتی برای تعیین سقف اجارهبها، وضعیت پیچیدهای را رقم زده است. در حالی که قیمتها در بازار مسکن همچنان از رشد طلا و دلار عقبتر است، رکود شدید خرید و فروش باعث شده تعداد خریداران به شدت کاهش یابد. از سوی دیگر، مستأجران تحت فشار مالکین برای افزایش اجارهبها قرار دارند، تا هزینههای زندگی یا سرمایهگذاری مالکین تأمین شود.
رکود خرید و فروش به دلیل تورم و کمبود نقدینگی
سمانه محرمی، نائب رئیس اتحادیه مشاورین املاک تهران، معتقد است بازار مسکن به دلیل قیمتهای بالا، آخرین بازاری است که دچار تورم میشود. او میگوید: «بازار مسکن به دلیل عددهای بزرگ خود همیشه با تأخیر نسبت به بازارهای موازی مانند طلا و ارز تغییر میکند. در حال حاضر به دلیل رکود تورمی، تعداد فایلهای فروش افزایش یافته، اما خریداران به شدت کاهش پیدا کردهاند.»
نقش بانکها در گرانی مسکن
کارشناسان بر این باورند که بانکها به عنوان مالک عمده تعداد زیادی واحد مسکونی، نقش تعیینکنندهای در قیمتگذاری بازار مسکن دارند. محرمی اظهار میکند: «هزینههای ساختوساز مانند افزایش قیمت سیمان و آهن اثرگذار هستند، اما بانکها و نهادهای عمده مالکیتی هستند که قیمتها را در بازار تعیین میکنند. این وضعیت باعث ایجاد تورم در بخش مسکن شده است.»
اجارهبها تحت فشار هزینههای زندگی
یکی از مهمترین موضوعات در بازار مسکن، افزایش اجارهبها است. محرمی معتقد است که افزایش ۲۵ درصدی که توسط دولت تعیین شده، در عمل کف افزایش اجاره است، نه سقف آن. او میگوید: «زندگی مالکین با افزایش هزینهها سختتر شده و طبیعی است که این افزایش هزینه به اجارهبها منتقل شود. بسیاری از مالکین بازنشستگان یا افرادی هستند که درآمد اصلیشان از اجاره خانه تأمین میشود.»
تفاوت در اجرای قانون افزایش اجارهبها
قانون تعیین سقف ۲۵ درصدی برای افزایش اجارهبها، تنها در برخی مناطق تهران قابلیت اجرا دارد. محرمی توضیح میدهد: «در مناطق فقیرنشین، اجارهها به طور طبیعی افزایش کمتری داشتهاند و در مناطق گران قیمت شمال تهران نیز افزایش ۲۵ درصدی غیرممکن به نظر میرسد. این قانون بیشتر در مناطق مرکزی تهران قابلیت اجرا دارد.»
سرمایهگذاری مالکین در بازارهای نقدشونده
مهدی حجازی، رئیس اتحادیه املاک اصفهان، معتقد است که بسیاری از مالکین اجارهبهای بیشتری طلب میکنند تا سرمایه خود را به بازارهایی مانند طلا، دلار و بورس منتقل کنند. او میگوید: «کمبود مسکن و تمرکز نقدینگی در بازارهای دیگر، باعث رشد اجارهبها شده است.»
رشد تورم در بازار مسکن
حجازی معتقد است تورم در بازار مسکن به طور میانگین بالای ۲۰ درصد است. او بیان میکند: «با توجه به افزایش هزینههای ساخت، نمیتوان درصد مشخصی را برای کلانشهرها تعیین کرد، اما تورم زیر ۲۰ درصد برای مسکن نداشتهایم.»
نتیجهگیری
آشفتگی بازار مسکن، حاصل تعامل عوامل متعددی همچون رکود تورمی، افزایش هزینههای ساختوساز، نقش بانکها و تصمیمات دولتی در قیمتگذاری است. حل این معضلات نیازمند سیاستگذاری منسجم و ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا است.
منبع