با افزایش بیوقفه قیمتها در بازارهای مختلف، حالا نوبت به بازار مسکن رسیده و طبق پیشبینیها، قیمتها در این بخش نیز تا پایان سال ۱۴۰۳ با جهشهای جدیدی روبرو خواهند شد. بررسیهای اخیر نشان میدهند که به دلیل افزایش چشمگیر قیمتها، مدت زمان خانهدار شدن برای خانوارهای ایرانی، به ویژه خانه اولیها، به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. در سال ۱۴۰۲، مدت زمان لازم برای خانهدار شدن یک خانوار ایرانی به طور متوسط به ۵۹ سال رسیده است. این رقم در تهران، به دلیل رشد بیرحمانه قیمتها، به ۱۵۲ سال میرسد؛ به این معنا که یک خانوار تهرانی حتی اگر تمام درآمد خود را پسانداز کند، باید بیش از یک قرن منتظر بماند تا بتواند خانهای بخرد.
آمار نگرانکننده درباره قدرت خرید مردم
آمارهای موجود نشان میدهند که متوسط درآمد خانوارهای شهری ایران در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۶۷ میلیون تومان در سال بوده است. در حالی که این خانوارها تنها قادر به پسانداز ۱۸ درصد از درآمد خود بودهاند، این رقم نشاندهنده وضعیت دشوار پسانداز و تأمین هزینههای زندگی برای خرید مسکن است. مقایسه این شاخص با استانداردهای جهانی که مدت زمان انتظار برای صاحبخانه شدن را با نسبت قیمت یک آپارتمان ۱۰۰ مترمربعی به پسانداز سالانه محاسبه میکند، نشاندهنده چالشهای بزرگ برای خانهدار شدن بسیاری از خانوارها است.
افزایش قیمت مسکن و تأثیر آن بر بازار
با توجه به تحرکات قیمتی در بازارهای موازی مانند ارز، طلا و خودرو، تحلیلگران پیشبینی میکنند که قیمت مسکن نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و روند افزایشی قیمتها ادامه خواهد یافت. سعید لطفی، عضو هیئت مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، اعلام کرده که رکود تورمی در بازار مسکن همچنان ادامه خواهد داشت و خانه اولیها از چرخه خرید خانه حذف شدهاند.
چرا خانه اولیها قادر به خرید مسکن نیستند؟
یکی از اصلیترین دلایل عدم توانایی خانه اولیها برای خرید مسکن، مشکلات بانکها و عدم تطابق درآمد با هزینههای مسکن است. به گفته لطفی، به دلیل رکود شدید در بازار و کاهش قدرت خرید مردم، خانه اولیها به راحتی قادر به پسانداز برای خرید مسکن نیستند. در حال حاضر، نیمی از درآمد خانوارهای مستأجر صرف هزینههای مسکن میشود که این امر توان پسانداز را کاهش داده و زمان خانهدار شدن را به شدت طولانی میکند.
رکود عمیق در بازار مسکن و چشمانداز آینده
رکود عمیق در بازار مسکن و کاهش شدید قراردادها عمق این رکود را بیشتر کرده است. داود بیگینژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک، اشاره میکند که بازار مسکن به شدت رکودی شده و هیچکسی از این شرایط منتفع نمیشود. در شرایط فعلی، بسیاری از خریداران توان خرید ملک را ندارند و بازار مسکن در وضعیت بلاتکلیفی قرار دارد. پیشبینیها حاکی از آن است که با توجه به افزایش قیمت حاملهای انرژی، قیمت مسکن همچنان روند افزایشی خود را ادامه خواهد داد.
چالشهای اجتماعی ناشی از وضعیت بازار مسکن
با توجه به شرایط سخت اقتصادی و رکود حاکم بر بازار، آینده خانهدار شدن برای خانوارهای ایرانی به ویژه جوانان و خانه اولیها در هالهای از ابهام قرار دارد. افزایش تورم، رکود اقتصادی و مشکلات سیستم بانکی همگی عواملی هستند که فرآیند خانهدار شدن را به یک چالش اجتماعی و اقتصادی بزرگ تبدیل کردهاند.
کارشناسان معتقدند که برای رفع این مشکلات و ایجاد شرایط مناسب برای خانهدار شدن ایرانیها، نیاز به تدابیر ویژهای در سطح سیاستگذاری و اجرایی وجود دارد. اگرچه وضعیت فعلی بازار مسکن برای بسیاری از خانوارها، به ویژه خانه اولیها، ناامیدکننده است، اما امید است که با سیاستهای مؤثر و بهبود شرایط اقتصادی، این چالشها کاهش یابد و امکان خانهدار شدن برای مردم به ویژه جوانان فراهم شود.
منبع
