نشریه پلتس در گزارشی از صادرات نفت ایران از جاسک خبر داده است. حسینی کارشناس انرژی می گوید این اقدام می تواند یک قدرت نمایی از سوی ایران نسبت به تهدیدهای اسراییل باشد.
بازار، گروه آب و انرژی: صادرات نفت ایران از جاسک آغاز شده است. این خلاصه گزارش نشریه پلتس به استناد به داده‌های شرکت ردیابی کالا Kpler است. البته مسولین وزارت نفت به دلیل شرایط حساس این روزها هیچ واکنشی نسبت به این خبر نشان نداده و سکوت پیشه کرده اند. اما حمید حسینی کارشناس انرژی این اتفاق را خیلی دور از انتظار نمی داند. او بر این باور است که ممکن است ایران برای نشان دادن قدرت خود نسبت به تهدیدهای اسراییل یک محموله نفتی خود را از این پایانه صادر کرده باشد.
او با اشاره به انجام صادرات آزمایشی نفت از این پایانه، به بازار می گوید که از اینکه قرار است که صادرات نفت از این پایانه به صورت دایم انجام شود اطلاعی ندارم اما با توجه به تهدیدهایی که در روزهای گذشته علیه کشور ما صورت گرفته بود، این را می توان یک کار عاقلانه دانست.
حسینی ادامه داد: البته در حال حاضر مساله حمله به اسکله های نفتی و بخش های مربوط به انرژی هسته ای متنفی شده است. به نوعی اسراییلی ها و آمریکایی ها هر دو اعلام کرده اند که قرار نیست تاسیسات نفتی و هسته ای ایران را مورد هدف قرار گیرد. با این اوصاف علی القاعده باید صادرات نفت ایران هم به روال قبلی خود بازگشته و بارگیری ها به طور مجدد از خارک صورت گیرد.
پایانه جاسک هم اکنون آماده بهره برداری است. اما باید توجه داشت که این پایانه بیشتر حکم یک پایانه استراتژیک و احتیاطی را دارد چرا که در اینجا ناچار به استفاده از SPMهستیم که آن هم دردسرهای خودش را دارد. ضمن اینکه جاسک قرار است در زمان هایی که ظرفیت خارک جواب نمی دهد مورد استفاده قرار گیرد
این عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی همچون در پاسخ به این سوال که پایانه نفتی جاسک تا چه اندازه آمادگی لازم را دارند، گفت: این پایانه آماده بهره برداری است. اما باید توجه داشت که این پایانه بیشتر حکم یک پایانه استراتژیک و احتیاطی را دارد چرا که در اینجا ناچار به استفاده از SPMهستیم که آن هم دردسرهای خودش را دارد. ضمن اینکه جاسک قرار است در زمان هایی که ظرفیت خارک جواب نمی دهد مورد استفاده قرار گیرد.
حسینی افزود: مزایای احداث پایانه نفتی جاسک را امنیت اقتصادی بیشتر برای خریداران نفت ایران، کاهش مسیر نفتکش‌ها، کاهش زمان تقاضا تا عرضه نفت‌خام و میعانات گازی، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و بیمه، زمینه‌سازی برای ساخت صنایع پایین‌دست در منطقه مکران و در نهایت کاهش وابستگی به گلوگاه تنگه هرمز است که هر کدام از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.
ایران سال‌هاست که روی تکمیل پایانه جاسک کار می‌کند تا به این کشور تحت تحریم اجازه دهد نفت را به‌طور مستقیم از دریای عمان صادر کند و تنگه هرمز را که یک نقطه مهم عبور نفت است، دور بزند. در حال حاضر، حدود ۹۰ درصد نفت خام ایران از جزیره خارگ در خلیج فارس صادر می‌شود.
نفتکش Dune که متعلق به ایران است، در ۲ اکتبر یک محموله ۲ میلیون بشکه‌ای از جاسک بارگیری کرد که اولین بارگیری از این پایانه بود. این نفتکش که تحت تحریم قرار دارد، آخرین بار در شرق سنگاپور در ۱۱ اکتبر دیده شد که به سمت چین در حال حرکت بود و از تنگه مالاکا با محموله نفت خام ایرانی عبور کرده است
حرکت چراغ خاموش کشتی های نفتی ایران
بر اساس داده‌های شرکت ردیابی کالا Kpler، نفتکش Dune که متعلق به ایران است، در ۲ اکتبر یک محموله ۲ میلیون بشکه‌ای از جاسک بارگیری کرد که اولین بارگیری از این پایانه بود. این نفتکش که تحت تحریم قرار دارد، آخرین بار در شرق سنگاپور در ۱۱ اکتبر دیده شد که به سمت چین در حال حرکت بود و از تنگه مالاکا با محموله نفت خام ایرانی عبور کرده است.
اما یک احتمال دیگر هم وجود دارد و آن این است که کشتی حامل نفت ایران رادراهای خود را خاموش کرده و بعد از رسیدن این منطقه GPSهای خود را روشن کرده باشند. البته حمید حسینی این احتمال را بسیار ضعیف می داند.
چرا گوره – جاسک تاسیس شد؟
خط لوله گوره – جاسک، یکی از مهم‌ترین طرح دولت روحانی بود و به گفته دولت وقت، این پروژه، طولانی‌ترین خط لوله انتقال سوخت‌های فسیلی در خاورمیانه بود. این خط لوله با هدف تامین امنیت انرژی کشور شروع شد و ساخت آن هم حدود دو میلیارد یورو هزینه برداشت. دولت وقت، تصمیم برای احداث این خط لوله هزارکیلومتری از جنوب غرب ایران به بندر جاسک در دریای عمان را زمانی اتخاذ کرد که سطح تنش بین ایران و آمریکا در خلیج‌فارس بالا گرفت و ایران خواست که مسیر جایگزینی برای تنگه هرمز، به منظور ادامه صادرات نفت خود، داشته باشد.
چراکه کل صادرات نفت ایران از این تنگه عبور می‌کند و حتی بخش اعظم صادرات غیرنفتی و حدود ۸۰ درصد واردات کشور نیز از همین تنگه می‌گذرد. همه چیز خوب پیش می‌رفت تا اینکه در مراسم افتتاح خط لوله نفتی به آن سر خط نرسید. یک ماه بعد از افتتاح نیز مردم محلی به اقتصاد آنلاین گزارش دادند آلودگی ناشی از آن هشت نفر را راهی بیمارستان کرده است. آن زمان منابع مختلف گفته بودند که مشکلات سیاسی، منجر به ایجاد خرابکاری در خط لوله گوره – جاسک شده اما بررسی‌ها نشان می‌دهد مشکلات سیاسی، تنها دلیل به ثمر نرسیدن پروژه مذکور طی سال‌های اخیر نبوده است چراکه گوره – جاسک از همان روزهای اول، نقص فنی داشت.
بر اساس آنچه اعلام شده نفت پس از رسیدن به جاسک در یکی از ۲۰ مخزن ذخیره‌سازی که هر کدام قابلیت ذخیره‌سازی ۵۰۰,۰۰۰ بشکه نفت را دارند، در مرحله اول (با مجموع ۱۰ میلیون بشکه) ذخیره خواهد شد تا بعداً بر روی کشتی‌های بسیار بزرگ حامل نفت (VLCC) بارگیری شود که از خلیج عمان به سمت دریای عرب و سپس اقیانوس هند حرکت می‌کنند. مرحله دوم شاهد افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی به ۳۰ میلیون بشکه خواهد بود. این وی‌ال‌سی‌سی‌ها در تأسیسات حمل‌ونقل با هزینه حدود ۲۰۰ میلیون دلار در مرحله اول قرار خواهند گرفت، هرچند برنامه‌ها برای افزایش ظرفیت به منظور ارسال منظم محصولات مختلف مرتبط با نفت و پتروشیمی که در آسیا تقاضای زیادی دارند، وجود دارد.
در این راستا، سه لنگرگاه نقطه‌ای (SPM) و سایر ویژگی‌های زیرساختی برای واردات و صادرات نفت خام و سایر محصولات در حال ساخت است. همچنین یک سیستم بارگیری SPM با ظرفیت بارگیری ۷,۰۰۰ مترمربع در ساعت نیز قرار بود که طبق گفته حسین عظیمی، مدیر شرکت نفت و گاز پارس که بر توسعه میدان گاز طبیعی غیر وابسته بزرگ ایران، پارس جنوبی نظارت دارد، در عسلویه، جنوب ایران نصب شود. این امر ظرفیت بارگیری میعانات گازی میدان را افزایش داده و امکان حمل بار مایع مانند محصولات نفتی برای کشتی‌های تانکر را فراهم خواهد کرد.
منبع
