به گزارش تابناک به نقل از ایران جیب؛بررسی شاخص عملکرد بازار سرمایه ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان نشان میدهد که با وجود رشد مطلوب این شاخص در سالهای اخیر، همچنان فاصلهای قابلتوجه با کشورهای منطقه و حتی کشورهای توسعهیافته دارد. این پرسش مطرح است که آیا میتوان بازار سرمایه ایران را به عنوان یک بازار امن برای سرمایهگذاری در نظر گرفت؟
مقایسه ایران با آفریقا، اروپا و سایر کشورهای جهان ممکن است به تحلیلهای نادرست منجر شود، زیرا عملکرد منفی برخی کشورها میتواند شاخص عملکرد منطقهای را به شدت کاهش دهد. بنابراین، برای جلوگیری از اشتباهات احتمالی، عملکرد بازار سرمایه ایران به صورت جداگانه با کشورهای توسعهیافته و کشورهای منطقه مقایسه خواهد شد.
بازار سرمایه ایران در سالهای اخیر موفق به جذب تعداد زیادی از مخاطبان شده است. اما وجود بازارهای مشابه جهانی نظیر بورس آمریکا و ارزهای دیجیتال میتواند توجه سرمایهگذاران را از بورس منحرف کرده و نقدینگی را به این بازارها سوق دهد. اکنون باید دید که بورس ایران تا چه حد با شاخصهای جهانی منطبق است تا بتوان پیشبینی دقیقی از آینده آن داشت؛ آیا این بازار در آینده به یک بازار راکد و مرده تبدیل میشود یا همچنان پویا و جذاب باقی خواهد ماند؟
بر اساس اندازهگیریهای صندوق بینالمللی پول، عملکرد بازارهای سرمایه جهانی از سه شاخص اصلی تشکیل میشود: شاخص عمق بازار، شاخص دسترسی به بازار و شاخص کارایی بازار. شاخص عمق بازار اندازه بازار سرمایه نسبت به تولید ناخالص داخلی را نشان میدهد. شاخص کارایی بازار، میزان نقدشوندگی سهام را نمایش میدهد و شاخص دسترسی به بازار نیز میزان تنوع شرکتکنندگان در بازار سرمایه را منعکس میکند. ترکیب این شاخصها، عملکرد کلی بازار سرمایه هر کشور را به تصویر میکشد.
بر اساس این شاخصها، ایران بهطور معناداری از کشورهای توسعهیافته عقب افتاده است که نتیجه آن، هدایت نقدینگی به سمت بازارهای جهانی، طلا و ارز بوده است. این روند به وضوح عمق بازار و نقدشوندگی آن را تحت تأثیر قرار داده و در بلندمدت این فاصله را بیشتر نیز خواهد کرد.
با این حال، پس از اقبالی که بازار سرمایه کشور در سال ۱۳۹۸ تجربه کرد، نمره آن ارتقا یافت. به دنبال این اقبال، مطالبهگری و نقدینگی در بازار سرمایه افزایش پیدا کرد و تنوع ابزارهای بورسی نیز رشد کرد. اما به نظر میرسد در بهروزرسانیهای بعدی صندوق بینالمللی پول، جایگاه ایران در دنیا کاهشی باشد، زیرا بخش قابلتوجهی از نقدینگی جذبشده خارج شد و قدرت نقدشوندگی تحت تأثیر دستکاریهای سازمان بورس دچار چالش شد. همچنین با توجه به نرخ بهره بالا و توقف تأمین مالی و تولید، اندازه شرکتهای بورسی کوچک شده است. با این وجود، میتوان روند کلی بازار سرمایه را مثبت ارزیابی کرد و به آینده آن امیدوار بود.