به گزارش خبرآنلاین، از زمانی که استیو جابز در ژانویه ۲۰۰۷ اولین آیفون را معرفی کرد تا امروز، روند واردات این گوشی محبوب به ایران همواره با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده است. در ابتدا آیفون به‌صورت غیررسمی و از طریق مسافران و واسطه‌ها وارد بازار ایران می‌شد، اما با افزایش تقاضا و ورود برخی شرکت‌ها به حوزه واردات رسمی، این فرآیند نیازمند اخذ مجوزهای دولتی شد.
با این حال، تحریم‌های بین‌المللی، به‌ویژه تحریم‌های آمریکا، در سال‌های اخیر دسترسی ایرانی‌ها به آیفون را محدود و قیمت آن را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داد. علاوه بر این، نوسانات ارزی و سیاست‌های سخت‌گیرانه دولت، از جمله ممنوعیت واردات و طرح رجیستری، تاثیر زیادی بر قیمت و دسترسی به این محصول داشت.
ممنوعیت واردات و محدودیت‌های ارزی
ممنوعیت واردات گوشی‌های اپل از تیرماه ۱۳۹۹ به‌دنبال محدودیت‌های ارزی و تحریم‌های بین‌المللی آغاز شد. ابتدا واردات گوشی‌های بالای ۳۰۰ یورو ممنوع شد، اما در سال ۱۴۰۱ این محدودیت به گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار گسترش یافت. با این وجود، در نهم آبان‌ماه ۱۴۰۳، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، از رفع مشکل رجیستری آیفون و امکان واردات رسمی آن به ایران خبر داد. این خبر در ابتدا برای طرفداران آیفون نویدبخش بود، اما پس از انتشار، قیمت این گوشی در بازار ایران به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت.
افزایش سود بازرگانی و واکنش‌ها
یکی از جنجالی‌ترین موضوعات پس از این اعلام، تعیین سود بازرگانی ۹۶ درصدی برای واردات آیفون‌ها بود. این موضوع واکنش‌های شدیدی را در فضای مجازی به همراه داشت، به‌طوری‌که بسیاری از فعالان اقتصادی و مردم این تصمیم را به تمسخر گرفته و آن را غیرمنطقی دانستند. برخی نیز این اقدام را نتیجه تلاش دولت برای جبران کسری بودجه از طریق درآمد حاصل از واردات آیفون دانستند.
تصویب تعرفه اصلاح‌شده و بازگشت به تصمیمات قبلی
اما چند روز بعد، عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، خبر از اصلاح تعرفه واردات آیفون داد و اعلام کرد که تعرفه ۹۶ درصدی مصوبه دولت نبوده و به‌زودی اصلاح خواهد شد. او همچنین افزود که تعرفه نهایی واردات آیفون احتمالاً حدود ۳۰ درصد خواهد بود. در نهایت، دولت از مصوبه قبلی خود در مورد حقوق ورودی گوشی‌های اپل عقب‌نشینی کرد و کمال تقوی نژاد، دبیر هیئت دولت، اعلام کرد که برای گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار، حقوق ورودی در رویه تجاری ۱۵ درصد و در سایر رویه‌ها ۳۰ درصد تعیین شده است. برای گوشی‌های زیر ۶۰۰ دلار، حقوق ورودی در رویه تجاری ۵ درصد و در سایر رویه‌ها ۶ درصد خواهد بود.
چالش‌های واردات و گمرک
با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که زیرساخت‌های لازم برای واردات تجاری آیفون ۱۳ و مدل‌های بالاتر هنوز آماده نشده است. به گفته آمار گمرک، در هشت ماه گذشته، ۷ میلیون و ۳۲۹ هزار دستگاه گوشی به کشور وارد شده که ارزش آن به یک میلیارد و ۶۲۰ میلیون دلار رسیده است. این واردات از نظر تعداد ۲۲ درصد و از نظر ارزش ۱۵ درصد کاهش یافته است.
فعالان بازار معتقدند که باوجود کمبود ارز، بازار با کمبود کالا مواجه نیست و این موضوع را به تخصیص ارز و حمایت دولت از برخی افراد خاص نسبت می‌دهند. با این حال، برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند که فروشگاه‌های آنلاین همچنان به فروش گوشی‌های آیفون جدید با قیمت‌های بالا ادامه می‌دهند، حتی با وجود اینکه اعلام شده فروش تجاری این مدل‌ها غیرمجاز است.
تعرفه‌های جدید واردات گوشی‌های اپل
در تازه‌ترین خبرها، محسن زنگنه، نایب رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴، اعلام کرد که حقوق گمرکی برای گوشی‌های همراه خارجی بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو ۱۵ درصد تعیین شده است. برای گوشی‌های بالای ۱۰۰۰ یورو، حقوق گمرکی ۳۰ درصد بر مبلغ مازاد تعلق می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر یک فرد گوشی به قیمت ۱۱۰۰ یورو وارد کند، حقوق گمرکی برای ۱۰۰۰ یورو ۱۵ درصد و برای ۱۰۰ یورو مازاد ۳۰ درصد محاسبه می‌شود که جمعاً ۱۸۰ یورو خواهد بود.
با این تغییرات و اصلاحات، به نظر می‌رسد که بازار آیفون در ایران وارد فاز جدیدی از تحولات شود. هرچند که مشکلات مربوط به واردات، قیمت و دسترسی به این گوشی همچنان ادامه دارد، اما در نهایت این تغییرات می‌تواند فرصتی برای بهبود وضعیت بازار باشد.
منبع
