بیماری آلزایمر که حافظه نزدیک را از افراد می‌گیرد و آن‌ها را به دنیای گذشته میبرد، همچنان یکی از چالش‌های جدی جامعه سالمندان است. این بیماری که اغلب با علائمی همچون فراموشی، گم شدن مسیر و رفتارهای غیرعادی همراه است، نیازمند مراقبت شبانه‌روزی و توجه ویژه از سوی خانواده‌ها و پرستاران است.
طبق آمار جهانی، هر سه ثانیه یک نفر به آلزایمر مبتلا می‌شود و در ایران این آمار به یک مورد در هر هفت ثانیه می‌رسد.
مشکلات پرستاران و خانواده‌ها در مراقبت از مبتلایان
نسرین، پرستار یک فرد مبتلا به آلزایمر، می‌گوید نگهداری از این بیماران بسیار دشوار است. او توضیح می‌دهد که بیماران گاهی خانه را ترک می‌کنند یا کارهای روزمره را به اشتباه انجام می‌دهند. نسرین می‌گوید: «یک لحظه غفلت می‌تواند به مشکلات جدی منجر شود. مثلاً بیمار ممکن است آب را در قوری بریزد و چای را در سماور یا بدون شماره‌گیری تلفن، با گوشی صحبت کند.»
این مشکلات باعث فشار روانی زیادی برای افرادی می‌شود که وظیفه مراقبت از این بیماران را بر عهده دارند.
انواع دمانس و ضرورت تشخیص زودهنگام
معصومه صالحی، رئیس انجمن آلزایمر ایران، در گفتگو با مهر، دمانس را به دو دسته قابل برگشت و غیرقابل برگشت تقسیم کرد. او گفت: «دمانس قابل برگشت ناشی از عواملی مثل افسردگی، کم‌کاری تیروئید یا مصرف برخی داروهاست که با تشخیص و درمان به موقع می‌توان آن را بهبود بخشید.»
وی افزود که تشخیص زودهنگام بیماری در مرحله «پیش‌دمانس» یا MCI (اختلال شناختی خفیف) می‌تواند پیشرفت بیماری را تا پنج سال به تأخیر بیندازد.
مراحل آلزایمر؛ از فراموشی ساده تا وابستگی کامل
بیماری آلزایمر دارای سه مرحله است:
- مرحله اول: فراموشی کارهای روزانه و اختلال در تمرکز.
- مرحله دوم: شدت یافتن اختلالات حافظه، تکرار جملات و فراموشی وقایع تازه.
- مرحله سوم: وابستگی کامل به تخت، از دست دادن کنترل بر سیستم گوارشی و مشکلات بلع غذا.
به گفته صالحی، این بیماری به خودی خود باعث مرگ نمی‌شود، اما عوارضی مانند عفونت یا خفگی هنگام غذا خوردن ممکن است خطرناک باشد.
هشدار برای خانواده‌ها
صالحی تاکید کرد: «در صورتی که سه مورد از علائم هشداردهنده آلزایمر در افراد میانسال یا سالمند مشاهده شد، باید به پزشک متخصص یا انجمن‌های آلزایمر مراجعه شود.»
وی همچنین از خانواده‌ها خواست در صورت بروز علائم، سریعاً اقدام کنند تا با تشخیص زودهنگام، روند بیماری کنترل شود.
ده علامت هشدار برای تشخیص بیماری
وی در پایان تاکید کرد: در صورتی که سه مورد از این موارد در سالمند یا افراد میانسال به بالا ایجاد شده باشد حتماً باید به پزشک متخصص یا انجمن‌های آلزایمر در کشور و یا انجمن آلزایمر در تهران مراجعه و فرد مبتلا تحت نظر قرار گیرد.
