پس از حضور جنجالی هانی کُرده در برنامه «رُک شو» و حذف مصاحبه مجید واشقانی با یکی از شرورهای تهران، دوباره نگاه کاربران و رسانه‌ها به این تاک‌شوی یوتیوبی جلب شده است؛ برنامه‌ای که بسیاری معتقدند برخلاف نامش نه «رُک» است و نه دغدغه‌ای برای فرهنگ و مخاطب دارد، بلکه تنها به دنبال حاشیه‌سازی و افزایش بازدید است.
به گزارش تسنیم، رشد سریع تاک‌شوهای اینترنتی از برنامه‌های شبانه تا شوهای جنجالی مانند «رُک» و «نصف‌شب»، اکنون با درآمدهای میلیاردی همراه شده و این پرسش را ایجاد کرده است که در این فضای بدون ناظر، چه کسی مسئول کنترل محتواست؟ انتشار قسمت جدید «رُک شو» با اجرای مجید واشقانی و حضور هانی کُرده بار دیگر بحث نبود چارچوب مشخص در تولید محتوای یوتیوبی را داغ کرده است؛ جایی که گفت‌وگوهای پرحاشیه بدون هیچ محدودیت رسمی منتشر می‌شود.
یوتیوب، به‌گفته کارشناسان، عملاً به یک میدان رها‌شده تبدیل شده است؛ فضایی که هر فرد می‌تواند نیمه‌شب برنامه ضبط کند و صبح بازدیدهای چندصدهزار تا چندمیلیونی به دست آورد. حتی گزارش‌هایی در فضای مجازی منتشر شد که قسمت جدید «رُک شو» با حضور هانی کُرده از یوتیوب حذف شده است.
درآمدهای نجومی؛ از ماهی ۸۰۰ میلیون تا میلیاردها تومان
مسئله اصلی تنها محتوا نیست؛ گردش مالی حیرت‌آور این فضا نیز بازتاب گسترده‌ای داشته است. بر اساس گزارش‌ها، برنامه «رُک» به‌طور متوسط ماهانه حدود ۸۰۰ میلیون تومان درآمد دارد و برخی دیگر از برنامه‌های مشابه نیز به درآمدهای میلیاردی رسیده‌اند. این در حالی است که برنامه‌های مشابه در شبکه‌های ماهواره‌ای یا پروژه‌هایی مانند «زن روز» و «عشق ابدی» با شکایت و توقف مواجه می‌شوند، اما در یوتیوب وضعیت کاملاً متفاوت است و «همه چیز آزاد» به نظر می‌رسد.
این شکاف بزرگ نشان می‌دهد که زمان بازنگری جدی و ایجاد نظارت شفاف فرا رسیده است. با وجود فیلتر بودن یوتیوب، سهم این پلتفرم از مصرف رسانه‌ای کاربران ایرانی هر روز بیشتر می‌شود؛ به‌ویژه از زمانی که برنامه‌های با کیفیت تلویزیونی، مجری‌های سابق صداوسیما، اسپانسرهای قدرتمند و درآمدهای دلاری به این بستر مهاجرت کردند.
یوتیوب؛ رقیب رسانه ملی با برنامه‌های پربازدید
برنامه‌هایی مانند «پامپ» امیرحسین قیاسی، «رُک» مجید واشقانی، «نصف‌شب» علی صبوری و محتوای ورزشی «فوتبال ۳۶۰» اکنون نه‌تنها مخاطبان چندصد‌هزارنفری دارند، بلکه هر قسمت‌شان به سرعت در گوگل ترندز بالا می‌رود و به موضوع گفت‌وگوهای عمومی تبدیل می‌شود.
چالش‌های اصلی: از نبود نظارت تا گسترش محتوای زرد
کارشناسان رسانه چند مسئله بنیادی را مطرح می‌کنند:
- نبود نظام نظارتی مستقل؛ یوتیوب فارسی به «منطقه خاکستری» تبدیل شده است.
- رقابت نابرابر با صداوسیما؛ برنامه‌هایی با هزینه کم و بدون محدودیت، درآمدهای میلیاردی دارند.
- افزایش تولید محتوای جنجالی؛ معادله «بازدید = درآمد» برنامه‌سازان را به سمت حاشیه سوق می‌دهد.
- پیامدهای اجتماعی و فرهنگی؛ برخی گفت‌وگوها اگر در تلویزیون پخش می‌شد، با واکنش‌های شدید مواجه می‌شد.
- نبود شفافیت مالی در جریان درآمدهای دلاری.
لزوم «نظارت هوشمند» قبل از بحرانی شدن فضا
به اعتقاد تحلیلگران، یوتیوب اکنون یک رسانه موازی قدرتمند است و نه می‌توان آن را نادیده گرفت و نه با روش‌های قدیمی کنترلش کرد. راه‌حل، سیاست‌گذاری شفاف، آموزش سواد رسانه‌ای و نظارتی هوشمند است؛ نه مسدودسازی کامل و نه رهاسازی مطلق.
تا زمانی که قاعده «نصف‌شب برنامه بساز، صبح میلیاردی درآمد داشته باش» بر فضای یوتیوب فارسی حاکم باشد، این اکوسیستم رسانه‌ای به‌جای فرصت، می‌تواند به یک چالش اجتماعی جدی تبدیل شود.
