
دیدار «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا و «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه شامگاه جمعه در آلاسکا برگزار شد؛ نشستی که بازتاب گستردهای در رسانهها داشت اما بدون هیچ دستاوردی به پایان رسید. در همین ارتباط، «جان مرشایمر» استاد برجسته روابط بینالملل در دانشگاه شیکاگو و نظریهپرداز مکتب واقعگرایی با بررسی این نشست و جنگ اوکراین، تأکید کرد که ایالات متحده با بحرانهای عمیق راهبردی و اخلاقی روبهرو است.
مرشایمر با تأکید بر اینکه جنگ اوکراین برای روسیه یک نبرد «وجودی» محسوب میشود، گفت: پوتین در نشست آلاسکا تنها لازم داشت رفتاری دیپلماتیک و حرفهای از خود نشان دهد و همین اقدام به پایان انزوای او در غرب کمک کرد. به گفته او، روسیه حاضر به پذیرش آتشبس نیست زیرا آتشبس فرصتی برای اوکراین و غرب جهت تجهیز مجدد است، بلکه مسکو تنها یک توافق صلح پایدار و مستند را میخواهد.
این استاد روابط بینالملل سه شرط اصلی روسیه برای پایان جنگ را چنین برشمرد:
۱. به رسمیت شناخته شدن کنترل روسیه بر چهار استان اوکراین بهعلاوه کریمه.
۲. تبدیل اوکراین به کشوری بیطرف.
۳. از بین رفتن توانمندی آفندی ارتش اوکراین.
او تأکید کرد که این شروط برای غرب غیرقابلقبول است و به همین دلیل صلح دستنیافتنی خواهد بود. مرشایمر افزود: پس از مخالفت صریح پوتین با آتشبس، ترامپ ناچار به عقبنشینی شد و خود نیز صلح را بهترین راه دانست. به باور او، دلیل اصلی تمایل غرب به آتشبس، شکست فزاینده اوکراین در میدان نبرد است.
مرشایمر با اشاره به شرایط اوکراین گفت: «اگر این کشور به جنگ ادامه دهد، ممکن است نیمی از خاک خود را از دست بدهد و حتی قابلیت بقا بهعنوان یک کشور مستقل را از دست بدهد. اوکراین باید شکست خود را بپذیرد، اما انتقال این واقعیت به زلنسکی، اروپا و سیاستمداران آمریکایی تقریباً ناممکن است.»
او همچنین به مسئله تحریمها پرداخت و تصریح کرد که تهدید ترامپ به تحریم ثانویه علیه روسیه عملاً غیرممکن است زیرا تحریم چین به اقتصاد آمریکا ضربه میزند و تحریم هند، دهلینو را به سمت مسکو سوق میدهد. به گفته او، همین بنبست باعث شد ترامپ در نهایت عقبنشینی کند و نشست آلاسکا عملاً به پیروزی برای پوتین بدل شود.
مرشایمر درباره وضعیت اوکراین در میدان جنگ گفت: «این کشور بیش از آنکه با کمبود تجهیزات مواجه باشد، با کمبود نیروی انسانی روبهرو است. حمایت داخلی از جنگ در حال کاهش است و موج مهاجرت افزایش یافته. ممکن است تا سال آینده این جنگ با پیروزی کامل روسیه به پایان برسد.»
این استاد برجسته دانشگاه شیکاگو همچنین به بحرانهای چندلایه آمریکا در سیاست خارجی پرداخت و افزود: «دولت ترامپ و بایدن هر دو بر این باورند که مهمترین چالش آینده، چین است. اما آمریکا قادر به خروج از جنگ اوکراین نیست و در خاورمیانه نیز با شرایطی بحرانیتر روبهرو شده است. جنگ اخیر با انصارالله، ذخایر تسلیحاتی آمریکا را تحلیل برد و در جنگ اسرائیل علیه ایران نیز بخش زیادی از سامانههای پدافندی از بین رفت. بایدن با وجود فشارها حاضر به آغاز جنگ مستقیم با ایران نشد، اما ترامپ کاملاً احمقانه وارد چنین جنگی شد و اکنون آمریکا در آن گیر افتاده است.»
او در پایان به بُعد اخلاقی سیاستهای واشنگتن اشاره کرد و گفت: «آمریکا در یک نسلکشی شریک است. وقایع غزه یک نسلکشی است. حتی کسانی که نمیخواهند از این واژه استفاده کنند، اذعان دارند که کشتاری عظیم در حال وقوع است. به همین دلیل، آمریکا نهتنها از نظر راهبردی بلکه از نظر اخلاقی نیز در بحرانی عمیق فرو رفته است.»