
با رشد خیرهکننده فناوری هوش مصنوعی، آینده بازار کار جهانی در ابهامی روزافزون فرو رفته است. طبق گزارشهای معتبر مؤسساتی همچون PwC، مککینزی و مجمع جهانی اقتصاد، تا سال ۲۰۵۰ شاهد دگرگونی بنیادی در ساختار نیروی کار خواهیم بود. تخمینها نشان میدهد که حدود ۶۰ درصد از مشاغل کنونی نیازمند بازتعریف اساسی خواهند بود و بسیاری از آنها بهطور کامل توسط سامانههای خودکار جایگزین میشوند.
حرفههایی که در معرض تهدید هستند
براساس گزارش مککینزی، تا سال ۲۰۳۰ حدود ۳۰ درصد از مشاغل در آمریکا به طور مستقیم تحت تأثیر اتوماسیون قرار خواهند گرفت. همچنین گلدمن ساکس پیشبینی کرده است که تا سال ۲۰۴۵، نیمی از مشاغل جهانی توسط رباتها و فناوریهای مولد هوش مصنوعی خودکارسازی خواهند شد؛ تحولی که میتواند به حذف ۳۰۰ میلیون شغل معادل ۲۵ درصد از بازار کار جهانی منجر شود.
مشاغل دفتری و مدیریتی، بهویژه در حوزههای مالی و حقوقی، از نخستین قربانیان این موج تغییر خواهند بود. جیمی دیمون، مدیرعامل جیپی مورگان، هشدار داده است که طی ۱۵ سال آینده، بسیاری از وظایف تکراری بهطور کامل به هوش مصنوعی واگذار خواهد شد. در مقابل، مشاغل فیزیکی مانند ساختوساز، صنایع دستی تخصصی و تعمیرات، مقاومت بیشتری در برابر این تغییرات نشان خواهند داد.
راهکارهایی برای بقا در عصر هوش مصنوعی
کارشناسان بر این باورند که برای حفظ رقابتپذیری در بازار کار آینده، فراگیری مهارتهایی نظیر تفکر انتقادی، خلاقیت و سواد دیجیتال ضروری است. ری دالیو، بنیانگذار صندوق بریجواتر، معتقد است که آینده اقتصاد به میزان موفقیت در ترکیب هوش مصنوعی با توانمندیهای انسانی بستگی دارد. او توصیه میکند که افراد از همین امروز به بازآموزی بپردازند و به سمت مشاغل کمتر آسیبپذیر، نظیر بهداشت و آموزش، حرکت کنند.
لری فینک، مدیرعامل بلکراک، نیز هشدار داده است که تا سال ۲۰۳۵ تغییرات عمدهای در ساختار مشاغل دفتری رخ خواهد داد. برنامههای بازآموزی و ارتقای مهارت میتوانند به نیروی کار کمک کنند تا خود را با سرعت تحولات هماهنگ کنند.
چالشهای اقتصادی همزمان با تحولات فناورانه
در کنار این تحولات، اقتصاد آمریکا با بدهی ۳۶ تریلیون دلاری و تنشهای تعرفهای روبهروست. ری دالیو از ورود به «عصر کاهش شدید بدهی» سخن میگوید؛ دورانی که بهرهوری ناشی از هوش مصنوعی افزایش خواهد یافت، اما سرعت ایجاد مشاغل جدید، از میزان حذف مشاغل عقبتر خواهد بود.
در چنین شرایطی، آمادگی برای تغییرات پیشرو نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی حیاتی است. آینده از آن کسانی خواهد بود که امروز مهارتهای خود را ارتقا دهند و خود را برای جهان فردا آماده کنند.