دکتر زهرا کشت‌پور املشی، متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی، با اشاره به شیوع گسترده سرطان روده بزرگ در ایران، این بیماری را چهارمین سرطان شایع در میان زنان و سومین سرطان رایج در بین مردان ایرانی عنوان کرد. وی تأکید کرد که آگاهی از علائم و غربالگری منظم می‌تواند نقش کلیدی در پیشگیری و درمان این بیماری داشته باشد.
افزایش خطر با بالا going سن
سرطان روده که بخش تحتانی دستگاه گوارش شامل روده بزرگ و راست‌روده را هدف قرار می‌دهد، با افزایش سن خطر بیشتری پیدا می‌کند. به گفته دکتر کشت‌پور، پس از 50 سالگی احتمال ابتلا به این بیماری به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
علل و عوامل خطر
این سرطان اغلب از پولیپ‌های روده یا رشد غیرطبیعی سلول‌ها در پوشش داخلی روده آغاز می‌شود. اگرچه همه پولیپ‌ها سرطانی نیستند، اما بسیاری از آن‌ها می‌توانند به سرطان تبدیل شوند. عوامل خطر شامل افزایش سن، سابقه خانوادگی، بیماری‌های التهابی روده، رژیم غذایی ناسالم، مصرف دخانیات، الکل، کم‌تحرکی و سابقه پرتودرمانی شکمی است.
علائم هشداردهنده
تغییرات در عادات اجابت مزاج، خستگی مداوم، درد شکمی، خون در مدفوع، کاهش وزن غیرعادی و خونریزی مقعدی از جمله علائمی هستند که باید جدی گرفته شوند. دکتر کشت‌پور توصیه کرد در صورت مشاهده این علائم، مراجعه فوری به متخصص گوارش ضروری است.
اهمیت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام می‌تواند شانس بهبودی را به طور چشمگیری افزایش دهد. نرخ بقای پنج‌ساله بیماران مبتلا به سرطان روده حدود 65 درصد است، اما این میزان به مرحله تشخیص بیماری بستگی دارد. غربالگری منظم، به‌ویژه کولونوسکوپی پس از 50 سالگی، می‌تواند بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کند.
روش‌های درمانی
درمان اصلی سرطان روده معمولاً جراحی است که ممکن است با برداشتن بخشی یا تمام روده همراه باشد. بسته به شرایط بیمار، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا درمان‌های هدفمند نیز به کار گرفته می‌شوند. در مراحل پیشرفته، شیمی‌درمانی و درمان‌های هدفمند از گزینه‌های اصلی هستند.
پیشگیری و سبک زندگی سالم
دکتر کشت‌پور بر اهمیت سبک زندگی سالم تأکید کرد و مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل، ورزش منظم، دوری از دخانیات و الکل و حفظ وزن مناسب را از راه‌های مؤثر پیشگیری دانست. وی همچنین به نقش داروهایی مانند آسپرین تحت نظر پزشک در کاهش خطر ابتلا اشاره کرد.
توصیه به غربالگری منظم
افراد بالای 50 سال باید هر 10 سال یک‌بار کولونوسکوپی و هر سه سال یک‌بار آزمایش‌های مدفوعی انجام دهند. این آزمایش‌ها حتی در صورت نبود علائم می‌توانند بیماری را در مراحل اولیه شناسایی کنند.
نقش استرس
به گفته این متخصص، استرس به‌صورت غیرمستقیم با ایجاد سبک زندگی ناسالم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. وی همچنین تأکید کرد که تصور ایجاد بیماری به دلیل انجام تست‌های غربالگری اشتباه است و این آزمایش‌ها تنها به تشخیص زودهنگام کمک می‌کنند.
دکتر کشت‌پور در پایان خاطرنشان کرد که غربالگری منظم و آگاهی از علائم، کلید کنترل این بیماری خاموش است و می‌تواند جان بسیاری از افراد را نجات دهد.
