قیمت مسکن معمولاً رابطه‌ای مثبت و نسبتاً قوی با نرخ تورم دارد؛ یعنی با افزایش تورم، قیمت مسکن نیز به‌طور کلی افزایش می‌یابد. این ارتباط به عوامل اقتصادی بنیادی و رفتار بازار وابسته است. در ادامه، این رابطه را به‌طور دقیق‌تر بررسی می‌کنیم:
تورم و افزایش هزینه ساخت‌وساز
تورم باعث افزایش قیمت مصالح ساختمانی (مانند سیمان، فولاد و آجر)، دستمزد کارگران و سایر هزینه‌های ساخت می‌شود. این افزایش به‌طور مستقیم قیمت تمام‌شده مسکن را بالا میبرد. به‌عنوان نمونه، در شرایط تورم سالانه ۳۰ درصد، هزینه ساخت مسکن نیز تقریباً به همین میزان رشد خواهد داشت.
انتظارات تورمی و تقاضا برای مسکن
در اقتصادهایی با تورم مزمن (مانند ایران)، مردم و سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش پول خود، مسکن را به‌عنوان دارایی امن انتخاب می‌کنند. این امر باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش سریع‌تر قیمت مسکن نسبت به نرخ تورم می‌شود؛ به‌خصوص در دوره‌هایی که تورم بسیار بالاست.
نسبت رشد قیمت مسکن به تورم
به‌طور کلی، در بلندمدت، رشد قیمت مسکن معمولاً برابر یا کمی بیشتر از تورم است. اما در کوتاه‌مدت:
- در دوره‌های تورم پایین (مثلاً کمتر از ۱۰ درصد)، رشد قیمت مسکن معمولاً کُندتر از تورم است.
- در دوره‌های تورم بالا (بیش از ۲۰ درصد)، قیمت مسکن اغلب سریع‌تر از تورم رشد می‌کند، زیرا تقاضا برای سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول افزایش یافته و عرضه مسکن نمی‌تواند سریع پاسخ دهد.
شواهد تاریخی در ایران
داده‌ها تا بهمن ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که با تورم‌های بین ۳۰ تا ۵۰ درصد در سال‌های اخیر، قیمت مسکن رشدی برابر یا حتی بالاتر از تورم داشته است. برای مثال، در تهران متوسط قیمت هر مترمربع از حدود ۵ میلیون تومان در سال ۱۳۹۵ به بیش از ۸۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳ رسید (رشد بیش از ۱۵۰۰ درصد در ۸ سال)، درحالی‌که نرخ تورم در همین بازه حدود ۱۰۰۰ درصد بوده است. این آمار به‌وضوح بیانگر پیشی‌گرفتن قیمت مسکن از نرخ تورم در دوره‌های تورم شدید است.
