در سال‌های اخیر، محبوبیت خوانندگانی مانند ساسی مانکن و تتلو در میان نسل جوان، به یکی از مباحث مهم فرهنگی تبدیل شده است. برخی این گرایش را نشانه‌ای از افول سلیقه هنری و حرکت جامعه به سمت ابتذال می‌دانند، در حالی که برخی دیگر معتقدند این تغییر، نتیجه مستقیم محدودیت‌های فرهنگی و کاهش تنوع در موسیقی رسمی کشور است.
سعید معدنی، جامعه‌شناس، در گفت‌وگویی درباره این پدیده، نقش سانسور، سیاست‌های فرهنگی و ارتباطات جهانی را در شکل‌گیری سلیقه موسیقایی نسل جدید بررسی کرده است. او معتقد است که عدم امکان تولید و انتشار موسیقی متنوع در داخل کشور، جوانان را به سمت موسیقی‌هایی سوق داده که خارج از چارچوب‌های رسمی منتشر می‌شوند.
به گفته معدنی، در فضایی که سانسور بر موسیقی حاکم است و حتی ژانرهایی مانند رپ و متال امکان فعالیت رسمی ندارند، طبیعی است که مخاطبان به موسیقی غیررسمی روی آورند. او همچنین تأکید می‌کند که حتی موسیقی سنتی و اصیل ایرانی نیز با محدودیت‌هایی روبه‌روست که مانع دسترسی گسترده مخاطبان به آن شده است.
چرا خوانندگانی مانند ساسی مانکن همچنان محبوب هستند؟
با وجود اینکه ساسی مانکن سال‌ها پیش از ایران مهاجرت کرده و دوران اوج فعالیتش در دهه ۸۰ بوده، همچنان مورد توجه جوانان است. معدنی معتقد است که موفقیت او تنها به دلیل تبلیغات قوی یا هوشمندی در ارائه محتوا نیست، بلکه چندین عامل ازجمله گسترش ابزارهای ارتباطی، تغییرات فرهنگی و محدودیت‌های موسیقی داخلی در این روند تأثیر داشته است.
وی تأکید دارد که در دنیای امروز، مهاجرت دیگر به معنای قطع ارتباط هنرمندان با مخاطبان داخلی نیست. ابزارهای ارتباطی جدید امکان حفظ و حتی افزایش محبوبیت را برای هنرمندان فراهم کرده و باعث شده حتی خوانندگانی که ۴۰ تا ۵۰ سال پیش مهاجرت کرده‌اند، همچنان مورد توجه باشند.
محدودیت‌های فرهنگی و تأثیر آن بر گرایش مخاطبان
معدنی می‌گوید که سیستم فرهنگی رسمی کشور توانایی پاسخگویی به نیازهای متنوع جامعه را ندارد. به دلیل محدودیت‌های اعمال‌شده، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از منابع غیررسمی برای تأمین نیازهای فرهنگی خود استفاده کنند. او معتقد است که در یک جامعه آزاد و دموکراتیک، انتخاب هنری بر اساس علاقه شخصی افراد شکل می‌گیرد، اما در جامعه‌ای که نگاه ایدئولوژیک بر فرهنگ حاکم است، مخاطبان ناچارند به سمت گزینه‌هایی خارج از ساختار رسمی روی بیاورند.
در نهایت، این جامعه‌شناس تأکید دارد که گرایش جوانان به خوانندگانی مانند تتلو و ساسی مانکن تنها به دلیل ضعف سلیقه فرهنگی نیست، بلکه به ساختارهای فرهنگی و محدودیت‌های موجود در فضای موسیقی کشور نیز مربوط می‌شود.
منبع
