بازار مسکن این روزها همچنان در رکود عمیق به سر میبرد و شرایط آن مشابه روزهای سرد پاییز و زمستان است. در حالی که برخی بازارهای موازی، به ویژه بازار ارز، در پی تغییرات نرخ دلار روزهای پرهیجان و افزایش قیمت را تجربه کردهاند، بازار مسکن همچنان از این تحولات بیتأثیر مانده و با کاهش شدید معاملات و عدم تغییرات قیمت مواجه است.
برخی تحلیلگران معتقدند که برای پیشبینی رونق یا افزایش قیمت در بازار مسکن، احتمالاً باید منتظر رسیدن نرخ دلار به بیش از ۸۰ هزار تومان باشیم. با این حال، به نظر میرسد که بازار ارز پس از عبور از بحرانهای سیاسی و اقتصادی، دیگر توان رشد چشمگیر ندارد. بنابراین، به رغم تغییرات هیجانی در بازار ارز، بازار مسکن همچنان در وضعیت رکود باقی مانده است.
رکود و نبود نقدینگی، معضلی بزرگ برای بازار مسکن
بازار مسکن این روزها حتی با تغییرات هیجانی نرخ ارز و سایر عوامل تأثیرگذار، همچنان با رکود عمیق و کمرمقی دست و پنجه نرم میکند. کاهش قدرت خرید متقاضیان و نبود تسهیلات بانکی مناسب باعث شده تا مسأله عدم نقدینگی به یکی از بحرانهای اصلی بازار مسکن تبدیل شود. بسیاری از فعالان و کارشناسان این بازار اذعان دارند که این بحران نقدینگی، هم از سمت تقاضا و هم از سوی سازندگان، موجب ایجاد یک وضعیت آچمز در بازار شده است.
در این شرایط، برخی متقاضیان مسکن که قصد دارند واحدهای خود را بفروشند و پس از تقویت مالی مجدداً وارد بازار شوند، از ترس افزایش ناگهانی قیمتها، از فروش ملک خود خودداری میکنند. آنها نگرانند که با فروش واحد مسکونی خود، به دلیل تورم و رشد قیمتها، نتوانند خانهای مشابه یا بهتر را خریداری کنند.
پیشبینی وضعیت بازار مسکن تا پایان سال
در حالی که بازار مسکن در حال حاضر در وضعیت رکود و سکوت است، «داوود بیگینژاد»، نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک، پیشبینی میکند که تا پایان سال تغییرات قیمتی عمدهای در بازار مسکن نخواهیم داشت. او میگوید که عمق رکود بازار و عدم تمایل مردم به خرید واحدهای مسکونی جدید، نشاندهنده این است که تا پایان سال، هیچ اتفاق خاصی از نظر قیمتی در بازار مسکن نخواهد افتاد.
بیگینژاد همچنین اشاره کرد که بسیاری از مشاوران املاک در تهران، حتی در مدت ۸ ماه از سال، قرارداد خرید و فروشی ثبت نکردهاند. این وضعیت رکود و بلاتکلیفی به دلیل سامانههای مختلف در بازار مسکن و سردرگمی مشاوران املاک، به یکی از دلایل مهم رکود فعلی بازار تبدیل شده است.
نقش قیمت مصالح ساختمانی در ثبات بازار
فرشید پورحاجت، دبیر انجمن انبوهسازان مسکن کشور، نیز در پاسخ به این پرسش که آیا بازار مسکن در ماههای پایانی سال شاهد افزایش قیمت خواهد بود، گفت که قیمتها در حال حاضر به یک ثبات نسبی رسیدهاند، اما این وضعیت مشروط به عدم افزایش شدید قیمت مصالح ساختمانی است. او تأکید کرد که افزایش قیمت سیمان و سایر مصالح ساختمانی میتواند فشار جدیدی بر سازندگان وارد کرده و آنها را مجبور به افزایش قیمتها یا کاهش کیفیت مسکن کند. با این حال، پورحاجت معتقد است که در صورت کنترل قیمت مصالح، بازار مسکن تا پایان سال با تغییرات عمده قیمتی روبهرو نخواهد شد.
افزایش تسهیلات بانکی، نیاز اساسی برای رونق بازار
یکی از عوامل کلیدی برای خروج بازار مسکن از رکود، بهبود شرایط تسهیلات بانکی است. کارشناسان بازار مسکن معتقدند که افزایش میزان تسهیلات و تسهیل شرایط پرداخت وام، میتواند قدرت خرید متقاضیان را افزایش دهد و به رونق این بازار کمک کند. در حال حاضر، نبود تسهیلات مناسب، مانعی بزرگ در برابر تقاضا برای خرید مسکن است. کارشناسان اقتصادی نیز پیشبینی میکنند که اگر بخواهیم شاهد رونق دوباره در بازار مسکن باشیم، باید بهطور همزمان با کنترل قیمت مصالح، شرایط تسهیلات بانکی نیز تسهیل شود.
نتیجهگیری
بازار مسکن در حال حاضر در یک رکود عمیق قرار دارد و عوامل مختلفی همچون کاهش قدرت خرید، نبود نقدینگی و عدم تقاضای موثر در این رکود تأثیرگذار هستند. در حالی که بازارهای موازی نظیر بازار ارز در حال تجربه نوسانات و افزایش قیمتها هستند، بازار مسکن همچنان در حالت سکوت و رکود باقی مانده است. برای خروج از این وضعیت، نیاز به اقداماتی همچون افزایش تسهیلات بانکی و کنترل قیمت مصالح ساختمانی احساس میشود. به نظر میرسد که تا پایان سال تغییرات قیمتی عمدهای در بازار مسکن رخ نخواهد داد، مگر آنکه تغییرات جدیدی در شرایط اقتصادی و سیاسی کشور ایجاد شود.