در دهههای اخیر طرحهای مسکن حمایتی که برای حل بحران مسکن و تأمین خانه برای مردم طراحی شده بودند، به دلایل مختلف به شکست انجامید، حل مشکل زمین میتواند قفل مسئله مسکن را باز کند اما دستگاه های دولتی بهجای عرضه زمین برای ساخت مسکن، ترجیح دادهاندبا روش انبوهسازی زمین کمتری را عرضه کنند، در حالی که وزارت راه وشهرسازی تنها با عرضه شش درصد این اراضی هم میتواند بحران مسکن را حل کند.
در دهههای اخیر طرحهای مسکن حمایتی که برای حل بحران مسکن و تأمین خانه برای مردم طراحی شده بودند، به دلایل مختلف به شکست انجامید، حل مشکل زمین میتواند قفل مسئله مسکن را باز کند اما دستگاه های دولتی بهجای عرضه زمین برای ساخت مسکن، ترجیح دادهاندبا روش انبوهسازی زمین کمتری را عرضه کنند، در حالی که وزارت راه وشهرسازی تنها با عرضه شش درصد این اراضی هم میتواند بحران مسکن را حل کند.
طرحهای مسکن مهر، اقدام ملی و نهضت ملی مسکن با هدف صاحبخانه شدن مردم برنامهریزی شد؛ اما با گذشت سالها از آغاز مسکن مهر و اجرای سایر طرحها، نهتنها مسئله مسکن حل نشده است، بلکه به گفته مجتبی یوسفی، عضو هیئترئیسه مجلس، هر سال حدود یک میلیون نفر به جمعیت مستأجران افزوده میشود. بر اساس آخرین سرشماری عمومی، تعداد مستأجران در کشور به ۶ تا ۷میلیون نفر رسیده است که این امر نشاندهنده افزایش افرادی است که صاحب مسکن ملکی نیستند. در اینجا این پرسش مطرح است که چرا طرحهای حمایتی دولتی در بخش مسکن، تأثیر لازم را بر بازار نداشتهاند و نتوانستهاند مشکل مردم را برطرف کنند؟
مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی با عنوان «ارزیابی فرایند پالایش متقاضیان مسکن حمایتی»، سه دلیل برای ناکامی طرحهای مسکن حمایتی ارائه میدهد. نخست، مردم توان پرداخت آوردهها را ندارند. درحالیکه طبق ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن، بانکها موظف به پرداخت تسهیلات بودند؛ اما تنها ۲۹ درصد تعهدات خود را انجام دادهاند و بهدلیل سودآوری ملاکی، بهجای پرداخت تسهیلات مسکن، به بنگاهداری روی آوردهاند. دوم، دولت که وظیفه تأمین زمین طرحها را دارد، ۱۸میلیارد مترمربع زمین در اختیار دارد؛ اما بهدلیل رشد ۳۵۰۰ برابری قیمت زمین در سی سال گذشته، آنها را عرضه نمیکند. سوم، مدل انبوهسازی این طرحها، برای مردم جذاب نیست و تجرب مسکن مهر در پردیس با ۶۵هزار واحد خالی نشان میدهد که این روش نتوانسته است نیاز واقعی مسکن را برطرف کند.
منبع