احمدرضا لاهیجان زاده روز چهارشنبه در گفت‌وگو با ایرنا افزود: هم اکنون فرونشست بزرگ‌ترین، با اهمیت ترین و نخستین موضوع چالشی و قابل رسیدگی اصفهان است در حالی که فرصت به سرعت سپری می شود و جای جبران ندارد.
وی تصریح کرد: کارشناسان و محققان بالاترین خط قرمز اصفهان در مساله فرونشست را سال ۱۴۱۰ دانسته‌اند، زمانی که سرعت و نرخ فرونشست از ۱۵ به ۵۰ سانتیمتر در سال می رسد.
وی ادامه داد: این خطر برای شمال شهر اصفهان تا شاهین شهر و برخوار بسیار جدی است و می تواند مهاجرت گسترده را رقم بزند ضمن اینکه ثروت ملی بزرگ و تمدنی اصفهان را از دست می دهیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست تاکید کرد: وقتی می گوییم فرونشست یعنی باید تکلیف زاینده رود روشن شود و این موضوع نیازمند اتخاذ تصمیمات عاجل و قاطع است.
وی افزود: برای ادامه روند کشاورزی در اصفهان باید تصمیم گیری شود؛ این سیاست که در سال چند نوبت آب فقط برای کشاورزی رهاسازی شود، نیاز به بازنگری دارد و همین جنبه، سختی کار، اما به شدت لازم است.
این مقام حفاظت محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: نمی توانیم ۳۰۰ روز از سال رودخانه را بسته نگه داریم؛ بر اساس مطالعات صورت گرفته، اگر زاینده رود ۱۰ تا ۱۵ متر مکعب در ثانیه جریان دائمی در مقطع شهر اصفهان نداشته باشد، نمی توان فرونشست را مهار کرد.
لاهیجان‌زاده تاکید کرد: باید به دنبال برنامه ای باشیم که این جریان آب در رودخانه ایجاد شود و از این رو حتما باید در مصارف زاینده‌رود از جمله در حوزه کشاورزی بازنگری شود.
وی اظهار داشت: باید هزینه و فایده را محاسبه کنیم و اگر به عنوان مثال تولید گندم در اصفهان به نصف کاهش پیدا کند اما از طرف دیگر اجازه دهیم رودخانه به جای ۶۰ روز، ۱۵۰ روز جریان داشته باشد و سرعت فرونشست را کاهش دهیم، این فایده است یا ارزش چند ده هزار تن گندم؟
لاهیجان زاده تصریح کرد: در این میان بسنجیم و مقایسه کنیم که ارزش یک اثر تاریخی در اصفهان بیشتر است یا قیمت چند ده هزار تن محصول کشاورزی و کدام جوابگوی این همه هزینه است.
وی با بیان اینکه این‌ها تصمیم های سخت است که باید در اصفهان گرفته شود، گفت: اینکه اگر کشاورزی به جای کشت ۱۰۰ هزار هکتار غلات، آن را به ۵۰ هزار هکتار کاهش دهد و در مقابل، خسارتِ کشاورز داده شود تا خسارت بزرگ فرونشست و عوارض آن اتفاق نیفتد محاسباتی ست که وزارت نیرو باید انجام بدهد و برنامه منسجم برای آن تعریف کند.
لاهیجان زاده اظهار داشت: زاینده رود یک امکان خدادادی اما محدود برای اصفهان است؛ تنها رودخانه جاری دائمی در فلات مرکزی ایران که در بهترین شرایط و بارش های خوب ۱.۹ میلیارد مکعب آب در آن جریان دارد.
وی افزود: اما آنچه اتفاق افتاده، تغییرات اقلیمی و کاهش نزولات جوی و رواناب‌ها است و در این میان بارگذاری‌هایی که برای اصفهان انجام شده بسیار بالاتر از توان اکلوژیکی این خطه است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: اصفهان توان تعریف شده ای دارد و این توانی نیست که مسوولان بتوانند در آن دخل و تصرف کنند.
به گزارش ایرنا، طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی نرخ فرونشست اصفهان در دوره یک ساله از خرداد ۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۱ حداکثر حدود ۱۵ و نیم سانتیمتر در سال است.
اصفهان تنها شهری محسوب می‌شود که فرونشست به دل آن نفوذ کرده و به گفته کارشناسان، این موضوع ریسک پذیری این خطه را بیشتر کرده است و تنها راهکار جلوگیری از پیشرفت فرونشست، جاری شدن زاینده‌رود و کاهش برداشت آب های زیرزمینی دشت “اصفهان برخوار ” است؛ اتفاقی که هرچقدر به تعویق بیفتد با مشکلاتی نظیر تهدید سازه‌های شهری، ساختمان‌ها و خطوط انتقال نیرو، جمعیت ۲ و نیم میلیون نفری شهر اصفهان را تهدید خواهد کرد.
فرونشست یک پدیده زیست محیطی به معنی نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین به دلیل تراکم موارد زیرسطحی است؛ برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب که به دنبال توسعه جمعیت، صنعت و کشاورزی در حوضه آبریز زاینده رود رخ داده از دلایل اصلی فرونشست به شمار می‌رود.
