ریزش طرفداران جلیلی به نفع قالیباف و قاضی‌زاده؟ / تحلیل آماری «گوگل‌ترندز» از تغییر توجه به نامزدها پس از مناظره اقتصادی / نمودار

ذوالفقار دانشی: فعالیت‌های نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری طی ۲ روز اخیر، تغییراتی در توجه کاربران اینترنتی ایجاد کرده است که با استفاده از داده‌های گوگل‌ترندز می‌توان رویکردهای جالبی از آن استخراج کرد. لازم به ذکر است این داده‌ها تا ظهر ۲۹ خرداد و پیش از پخش برنامه‌های امروز نامزدها در صداوسیما بررسی شده است.

آنچه در این بررسی موردتوجه قرار می‌گیرد، جست‌وجوهای مرتبط با هر نامزد (مسعود پزشکیان، سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، مصطفی پورمحمدی و علیرضا زاکانی) در موتور جستجوی گوگل و گوشی‌های هوشمند اندرویدی است. جست‌وجوهای اینترنتی لزوما نشان‌دهنده نظر مثبت یا منفی نیستند، اما صعود یا نزول ترند سرچ، نشان‌دهنده افزایش یا کاهش توجه به موضوع موردنظر و کلیدواژه‌های قبل و بعد از آن، نشان‌دهنده اهمیت نسبی موضوع‌ها است.

مروری بر وضعیت توجه کاربران تا ۲۷ خرداد

همان‌طور که در گزارش «تحلیل گوگل‌ترندز از توجه کاربران اینترنت به نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری: پزشکیان پیشتاز است / دوگانگی قالیباف-جلیلی جدی است / انتخابات ۲ مرحله‌ای خواهد شد؟» منتشرشده در بامداد ۲۷ خرداد دیدید، روند توجه نسبی کاربران اینترنت و محتواهای جست‌وجوشده در گوگل از توجه بیشتر کاربران به مسعود پزشکیان حکایت دارد و پس از او، توجه کاربران به سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، مصطفی پورمحمدی، سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و علیرضا زاکانی معطوف بود. آمار گزارش ۲۷ خرداد از بعدازظهر انتشار رسمی اسامی نامزدها تا ظهر ۲۷ خرداد را در بر می‌گرفت. همان‌طور که در طرح نقشه سراسری ایران می‌بینید، تا ۲۷ خرداد به‌جز ۲ استان قم و خراسان جنوبی، دیگر استان‌ها با طیف‌های رنگ آبی نمایش داده شده‌اند که متناسب با سهم توجه کاربران به مسعود پزشکیان رنگ‌آمیزی شده است.

تغییرات تا ۲۹ خرداد

به گزارش خبرآنلاین با ادامه فعالیت نامزدهای انتخابات در روز ۲۷ خرداد و درنهایت برگزاری نخستین مناظره تلویزیونی در شامگاه ۲۸ خرداد، وضعیت توجه کاربران به نامزدها نیز دستخوش تغییر شد و اهمیت نامزدها در نظر مردم تغییر کرد. در آمار منتشرشده تا ظهر ۲۹ خرداد، همان ۲ رنگ قرمز کم‌رنگ هم به آبی تغییر کرده است.

ترند جست‌وجو در طول مناظره

نمودار زیر، علاقه‌مندی نسبی موضوع جست‌وجوی کاربران را طی ۲ روز اخیر نمایش می‌دهد. رنگ‌های نمودار برای هر نامزد مشخص شده (نمودار دوم، جزئیات مناظره را با رنگ‌آمیزی متفاوت نمایش داده است) و همان‌طور که می‌بینید مسعود پزشکیان در شامگاه ۲۷ خرداد با بیشترین اقبال کاربران مواجه شد که دلیل آن، انتشار اخبار حضور در جمع دانشجویان دانشگاه تهران و به دنبال آن، حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری بود. در ساعات پایانی نیز ترند «سعید جلیلی» اوج گرفت که هرچند به نصف توجه پزشکیان نرسید، اما تأثیر نسبی آن هم‌اندازه اوج‌گیری‌های قبل‌ترند او بود.

روز ۲۸ خرداد و با نزدیک شدن به زمان برگزاری نخستین مناظره نامزدهای انتخابات، ترندهای پزشکیان و پورمحمدی رو به افزایش گذاشت. ساعت ۱۸:۳۰ و با انتشار نخستین تصاویر تلویزیونی از ورود نامزدها و مراسم قرعه‌کشی، روند توجه به همه نامزدها رو به فزونی گذاشت و در طول برگزاری مناظره، تغییراتی در این ترندها اتفاق افتاد.

بالاترین سطح توجه را «مصطفی پورمحمدی» حوالی ساعت ۲۲:۲۶ جلب کرد که البته قله تیزی بود و در باقی زمان مناظره، توجه به او هم‌ارتفاع با سطح توجه به پزشکیان باقی ماند. پیش از او «علیرضا زاکانی» در ۲۰:۵۸ توانست اوج بگیرد. به‌جز این دو اوج‌گیری، سطح توجه به پزشکیان، پورمحمدی، زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی تقریباً یکسان باقی ماند. سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف، در کل زمان مناظره و پس‌ازآن، روند مشابه و شانه‌به‌شانه‌ای را دنبال کردند. نمودار زیر، بزرگ‌شده قله‌های سمت راست در نمودار بالا است،‌ ولی رنگ‌آمیزی آن تفاوت دارد.

توجه کاربران در استان‌های مختلف کشور

جدول زیر، توزیع رفتار کاربران اینترنتی را در استان‌های کشور طی ۷ روز اخیر و با در نظر گرفتن نخستین مناظره نشان می‌دهد. همان‌طور که در نقشه سراسری هم مشخص بود و در میانگین کشوری (ایران، با رنگ قرمز) می‌بینید، سهم توجه به مسعود پزشکیان که دو روز پیش ۴۳٪ بود، اکنون به ۳۹٪، سهم توجه به سعید جلیلی از ۲۳٪ به ۱۸٪ و سهم توجه به مصطفی پورمحمدی از ۹٪ به ۸٪ کاهش یافته است. در مقابل، سهم توجه به قالیباف رشد ۱۳٪ به ۱۶٪، قاضی‌زاده هاشمی ۷٪ به ۱۰٪ و علیرضا زاکانی نیز ۵٪ به ۸٪ را شاهد بوده‌اند.

این تغییرات به افزایش شکاف بین توجه به پزشکیان و دیگر نامزدها منجر شده و با پیش‌بینی کشیدن انتخابات به دور دوم و رقابت جدی بین نامزدهای اصولگرا (با فرض مشارکت معمول) سازگار است. ریزش سهم قابل‌توجه جلیلی و رسیدن قالیباف به نزدیکی او مؤید دوگانگی جدی قالیباف-جلیلی است؛ هرچند که نباید از خیز قاضی‌زاده هاشمی غافل شد.

نمودار زیر، جدول فوق را به شکل دیداری نمایش می‌دهد. همان‌طور که می‌بینید، سهم توزیع توجه کاربران به نامزدهای اصولگرا پس از اتفاقات ۲ روز اخیر، در مقایسه با توزیع هفت‌روزه ۲۰ تا ۲۷ خرداد، متوازن‌تر شده است. برای مشاهده نمودار در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید.

رویدادهای انتخاباتی، مناظره‌ها و برنامه‌های تلویزیونی همراه با دیگر تحولات انتخابات ریاست‌جمهوری بر توجه و نظر مردم اثر می‌گذارند، ازاین‌رو این تحلیل نیز طی روزهای آینده به‌روزرسانی خواهد شد.

۵۴۵۴