همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: پرخوری عصبی یابولیمیا نروسا همان غذا خوردن احساسی است که افراد در شرایط پرتنش و بحرانی، غذا را به عنوان مکانیسم مقابله برای کمک به داشتن احساس بهتر در نظر می‌گیرند. این شرایط هیچ ربطی هم به گرسنگی جسمی فرد ندارد و برای تسکین یا سرکوب احساسات و موقعیت‌های ناراحت‌کننده غذا خورده می‌شود. این روزها میزان تنش و اضطراب در افراد مختلف هم تشدید شده و به همان میزان هم می‌تواند تجربه ناشی از پرخوری عصبی افزایش پیدا کرده باشد. تجربه‌ای که یک کاربر فضای مجازی هم به آن اشاره کرده و نوشته «دوستان پرخوری عصبی اینجوریه؛ با دوستم دعوام شد، آزمون زبانم رو خراب کردم، پس از 6ماه رژیم، رفتم یک کیلو کیک گرفتم یکجا خوردم.» دکتر اصغر کیهان‌نیا، روانپزشک در پاسخ به همشهری آنلاین نکات جالبی درباره پرخوری عصبی، منشاء آن، ریشه‌های عصبانیت و راهکاری پیشگیری، درمان و جلوگیری از آن مطرح می‌کند که در ادامه می‌خوانید.
منشاء پرخوری عصبی چیست؟
عمل بلع در زمان پرخوری نوعی آرامش به فرد می‌دهد که دچار ناراحتی با منشاء عصبی است. برخی از افراد زمان عصبی شدن نمی‌توانند غذا بخورند و عده‌ای دیگر بر عکس با عمل بلع غذا می‌توانند خود را به آرامش برسانند. این نوع غذا خوردن به عصبانیت برمی‌گردد هر فردی نسبت به بحران عصبانیت واکنشی از خود نشان می‌دهد.
افراد چگونه به عصبانیت واکنش نشان می‌دهند؟
افراد آگاه به این مسائل پس از عصبانی شدن اغلب در حالت نشسته نفس عمیق می‌کشند و با مراقبه و مدیتشن کردن تا حد زیادی خود را به آرامش می‌رسانند و این حالت عصبانیت را خود دور می‌کنند. عده‌ای نیز در زمان عصبانیت پرخاشگر می‌شوند. عده‌ای دیگر نیز ناراحتی و عصبانیت را به اصطلاح در خود می‌ریزند که این مساله منشاء سرطان می‌شود. احتمال ابتلای این افراد به سرطان از سایرین بیشتر است. یکی از واکنش‌ها به عصبانیت و ناراحتی نیز خوردن است که باعث چاق شدن زیاد افراد می‌شود. برخی افراد وقتی عصبی می‌شوند به جای آنکه به دنیال راه‌های دیگر برای تخلیه آرامش خود باشند، به دنبال غذا خوردن می‌روند.
پر خوری زیاد در کودکان هم منشاء عصبی دارد؟
در سال‌های اخیر ما ایرانی‌ها بیش از حد از نظر غذایی به بچه‌ها رسیدگی می‌کنیم و به اصطلاح آن‌ها را ویتامینه می‌کنیم. به ویژه در خانواده‌های برخوردارتر می‌بینیم که به کودکان خود بیش از اندازه نیاز بدن غذا و ویتامین می‌دهند. در نتیجه معده کودک گشاد می‌شود و رو به پرخوری می‌آورد. بعد از اینکه کودک به پرخوری روی آورد تازه والدین به دنبال راهکارهایی جهت کاهش وزن وی می‌روند. پرخوری کودک در واقع به توجه غیر متعارف و بیش از پدر و مادر بازمی‌گردد.
برای حل معضل پرخوری عصبی چه پیشنهادی دارید؟
منشاء پرخوری عصبی، عصبانیت است، بنابراین باید منشاء را از بین برد. باید به این نکته توجه کرد که خود عصبانیت چرا به وجود می‌آید؟ اول به این دلیل که خواسته‌ای که داشتیم انجام نشده، دوم احساس می‌کنیم حق ما ضایع شده است. سوم هم احساس می‌کنیم نسبت به ما بی انصافی و ظلم شده است. این‌ها منشاء خشم و عصبانیت است که به آدم وارد می‌شود. اما برای حل این مساله راهکارهایی وجود دارد. اما چرا عصبانیت پیش می‌آید؟ ماهرقدر توقع بی جا از اطرفیان‌مان داشته باشیم، زودتر در روابط خود وارد تنش می‌شویم. بدین معنی که ما اگر انتظارات بی جا از افراد داشته باشیم در برابر عدم توجه به آن انتظارات خشمگین می‌شویم و به دیگران پرخاش می‌کنیم.
راهکار چیست؟
بهترین کار ۵ بار نفس عمیق شکمی در حالت دراز کش، بعد نفس عادی و بعد قدم زدن و فاصله گرفتن از محل حادثه منشاء عصبانیت است. این اقدامات در خود کنترلی موءثر است. این نفس‌های عمیق اگر همراه با ورزش‌های هوازی و کششی باشد خیلی زودتر و با سرعت بیشتری می‌توان خود را کنترل کرده و خشم و عصبانیت را از خود دور کرد.
بیشتر بخوانید:
